تملق و چاپلوسى

تملق و چاپلوسى

بـسـیارى از دانشمندان علم اخلاق معتقدند که خلق نیکو حدّ وسط میان افراط و تفریط خصلت هاى آدمـى اسـت کـه هـر دو طـرف نـاپـسـنـد است . مثلاً (تهور) و (بزدلى )، دو نمونه از افراط وتـفـریـط در اسـتـفـاده از قوّه غضب است که هر دو ناپسندند و میانگین آن دو، (شجاعت ) نامیده مى شود که بسیار پسندیده است .
مـدح و تـمـجید معقول و واقعى از دیگران ، کارى پسندیده و در مواردى لازم و ضرورى است ولى مـبـالغـه در ثـنـاگـویـى و تـعریف و تمجید ناحق از دیگران که افراط در قضیه است و تملّق وچـاپـلوسـى نام دارد کارى بس زشت و نکوهیده است . چنان که خوددارى از تحسین و مدح واقعى درهنگام ضرورت ، طرف تفریط و ناپسند است .
امیر مؤ منان (ع ) حدود افراط و تفریط و جایگاه شایسته آن را بدین گونه ترسیم مى کند:  اَلثَّن اءُ بـِاَکـْثـَرَ مـِنَ الاِْسـْتـِحـْق اقِ مـَلَقٌ وَالتَّقـْصـی رُ عـَنِ الاِْسـْتـِحـْق اقِ عـَىُّ اَوْحَسَدٌ
تعریف بیشتر از استحقاق ، چاپلوسى و کمتر از آن ، ناتوانى یا حسدورزى است .