عدل یکى از صفات خداوند است و خدا همچنان که دانا و توانا و شنوا و بینا است ، عـادل و دادگـر نـیز هست . حال این سؤ ال مطرح مى شود که چرا از میان همه صفات خداوند، صفت عـدل از اصـول دیـن شـمـرده شـده اسـت ؟ در پـاسـخ مـى گـویـیـم : عـلت اصـلى ایـن کـه شـیـعـه عـدل را از اصـول دیـن دانـسـتـه ، اخـتـلاف شـدیـدى اسـت کـه دربـاره مـسـاءله عـدل الهـى در مـیـان دانشمندان علم کلام فِرق اسلامى به وجود آمده است ، بدانگونه که اعتقاد یا عدم اعتقاد به عدل ، علامت مذهب شمرده مى شود. شـیـعـه و گـروهـى از اهـل سـنـت کـه مـعـتـزله نـامـیـده شـده انـد بـه عـدل الهـى اعـتـقـاد دارنـد و بـه عـدلیـه مـشـهـورنـد ولى گـروه دیـگـرِ اهـل سـنـت کـه ((اشـاعـره ))انـد، بـه عـدل خـداونـد (بـه تـعـریـفـى کـه عـدلیـه از عدل مى کنند) اعتقاد ندارند.
اعـتـقـاد بـه عـدل ، بـه تـنـهـایـى عـلامـت ایـن اسـت کـه شـخـص اشـعـرى نـیـسـت و اعـتـقـاد بـه عـدل و امـامـت ، نـشـانـه ایـن اسـت کـه شـخـص شـیـعـه اسـت . از ایـن رو گـفـتـه مـى شـود کـه اصـول دیـن اسـلام سـه چـیـز اسـت و اصـول مـذهـب شـیـعـه هـمـان سـه چـیـز اسـت بـه عـلاوه اصل عدل و اصل امامت .
نبوت تشریعى
مـربـوط بـه پـیـامـبـرانـى اسـت کـه از سـوى خـداونـد بـراى بـشـر، قـانـون و دستورالعمل آورده اند و تعدادشان بسیار اندک است . خدا در قرآن فرموده است :
((شـَرَعَ لَکـُمْ مـِنـَالدّیـنِ مـا وَصـّى بِهِ نُوحا وَالَّذى اَوْحَیْنا اِلَیْکَ وَما وَصَّیْنا بِهِ اِبْراهیمَ وَمُوسى وَعیسى ...))
خـداونـد از دیـن ، آنـچـه را بـه نـوح ، وصـیت نمود و به تو وحى کردیم و آنچه به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش کرد براى شما تشریع فرمود... .
نبوت تبلیغى
مـربـوط بـه پیامبرانى است که خداوند به آنان دستورالعمل جدید نداده است و شریعت آسمانى عصر خود را تبلیغ و ترویج مى کرده اند، مانند نبوت حضرت لوط (ع ) که در زمان ابراهیم (ع ) بـه او ایـمـان آورد و از طـرف خدا ماءمور تبلیغ شریعت ابراهیم شد. هر یک از پیامبران صاحب شـریعت ، مرحله اى از تکامل دین را به مردم عرضه کرده است تا نبوت به خاتم انبیا، رسیده و دین خدا آخرین مرحله کمال خود را با نبوت او طى کرده است .